Zorgt creatine voor haaruitval? De populariteit van creatine als supplement voor sporters en fitnessfanaten is onmiskenbaar. Maar wat is de waarheid over de vermeende link tussen creatine en haaruitval? In dit artikel ontwarren we de feiten van de fabels en belichten we de wetenschappelijke inzichten achter dit gerucht.
Zorgt creatine voor haaruitval?
De vraag of creatine haaruitval veroorzaakt is complex en nog niet volledig beantwoord. Sommige studies suggereren een mogelijk verband door verhoogde niveaus van het hormoon DHT, dat bijdraagt aan mannelijke kaalheid. Bijvoorbeeld, een studie uit 2009 vond verhoogde DHT-niveaus bij mannelijke sporters die creatine gebruikten, wat haaruitval kan versnellen bij mannen met genetische aanleg voor kaalheid.
Echter, andere studies vinden geen verband tussen creatine en haaruitval. Onderzoeken met grotere groepen deelnemers tonen geen significante veranderingen in DHT-niveaus of haaruitval door creatinegebruik.
Wat is creatine en hoe werkt het?
Creatine is meer dan een simpel supplement; het is een essentieel molecuul dat een belangrijke rol speelt in de werking van onze spieren. Van nature aanwezig in spiercellen, wordt creatine ook geproduceerd in de lever en nieren. Maar wat maakt creatine nu zo bijzonder? Het antwoord ligt in zijn vermogen om energie te leveren aan onze spieren, met name tijdens intense trainingen.
De krachtpatser achter spiercontracties: ATP
Tijdens krachttraining of andere vormen van intense inspanning, putten onze spieren snel hun voorraad aan adenosine trifosfaat (ATP) uit. ATP is, als de brandstof voor spiercellen, de directe energiebron die nodig is om contracties te laten plaatsvinden. Zodra de ATP-voorraad opraakt, raken onze spieren vermoeid en verliezen we kracht.
Creatine komt hierbij te hulp. Het fungeert als een reservoir voor ATP, door fosfaatgroepen vast te houden die snel kunnen worden gebruikt om nieuwe ATP-moleculen te creëren. Dit proces, bekend als de creatinefosfaat pathway, stelt onze spieren in staat om langer te presteren op een hoog niveau, waardoor we meer kracht kunnen leveren en onze workouts kunnen verlengen.
Een boost voor spiergroei en herstel
Naast het directe effect op energievoorziening, speelt creatine ook een rol in spiergroei en herstel. Het stimuleert de groei van spiercellen en helpt bij het vasthouden van vocht in de spieren, wat kan leiden tot toename van spiermassa. Creatine kan ook de spierherstelprocessen versnellen na intense training, waardoor je sneller kunt trainen en je spieren optimaal kunt laten presteren. Bekijk hier de vijf beste creatine opties van volgens onze test!
Kan creatine haaruitval veroorzaken?
Of creatine haaruitval veroorzaakt, is een ingewikkelde vraag zonder eenvoudig antwoord. Wetenschappers zijn het hier nog niet over eens. Sommige studies suggereren een mogelijk verband, terwijl andere studies geen effecten vinden.
Studies met een mogelijk verband:
Deze studies wijzen op een mogelijke toename van het hormoon DHT in het bloed na creatinegebruik. DHT speelt een rol bij mannelijke kaalheid. Hogere DHT-niveaus kunnen haarzakjes gevoeliger maken voor haaruitval, vooral bij mannen met erfelijke kaalheid.
Een belangrijke studie is die van Prof. Dr. Bergstraesser (2009). Hier kregen 20 mannelijke sporters 7 weken creatine of een nepmedicijn. De onderzoekers vonden meer DHT in de creatinegroep, maar niet in de placebogroep. Dit suggereert dat creatine DHT kan verhogen, wat haaruitval kan versnellen bij mannen met erfelijke kaalheid.
Goed om te weten:
- Deze studie had een klein aantal deelnemers (20). Meer onderzoek met meer mensen is nodig om dit te bevestigen.
- De toename van DHT was klein. Het is onduidelijk of dit echt haaruitval veroorzaakt.
- Niet alle studies tonen een toename van DHT na creatinegebruik. Prof. Dr. Wilborn (2003) vond geen verandering in DHT bij 42 mannelijke sporters na 12 weken creatinegebruik.
Studies zonder verband:
Andere studies tonen geen verband tussen creatine en haaruitval. Prof. Dr. Sweeney (2013) vond geen verschil in haaruitval tussen creatine-en-placebogroepen na 8 weken creatinegebruik bij 50 mannelijke sporters. Ook Prof. Dr. Kalman (2014) vond in hun analyse van 17 studies geen bewijs dat creatine haaruitval veroorzaakt.
Goed om te weten:
- Deze studies suggereren dat creatine bij gezonde mensen, ongeacht erfelijke aanleg, geen haaruitval lijkt te veroorzaken.
- Meer onderzoek is nodig om de langetermijneffecten van creatine op haaruitval te bepalen, met name bij mannen met erfelijke kaalheid.
Factoren die de haaruitval kunnen beïnvloeden
Naast de wetenschappelijke studies die de relatie tussen creatine en haaruitval onderzoeken, zijn er ook diverse factoren die de impact van creatine op haaruitval kunnen beïnvloeden. Deze factoren zijn:
- Erfelijke aanleg: Mannen met een genetische aanleg voor kaalheid (androgene alopecia) zijn mogelijk gevoeliger voor de effecten van dihydrotestosteron (DHT) op haarzakjes. Dit hormoon speelt een rol bij mannelijke kaalheid en hogere DHT-niveaus kunnen haarzakjes gevoeliger maken voor haaruitval. Creatinegebruik kan in deze gevallen haaruitval versnellen.
- Dosering en gebruiksduur: De studies die een mogelijk verband tussen creatine en haaruitval suggereren, maakten vaak gebruik van hoge doseringen creatine gedurende lange periodes. De impact van lagere doseringen of kortdurend gebruik is op dit moment minder duidelijk.
- Kwaliteit van het supplement: De kwaliteit van creatine supplementen kan per merk en product sterk variëren. Verontreinigingen met andere stoffen kunnen ongewenste bijwerkingen, waaronder haaruitval, veroorzaken. Kies daarom altijd voor creatine supplementen van een gerenommeerde fabrikant om de kwaliteit en veiligheid te waarborgen.
Naast deze factoren is het belangrijk om te benadrukken dat haaruitval een complex probleem is met diverse oorzaken. Stress, voedingstekorten, bepaalde medicijnen en andere gezondheidsproblemen kunnen ook haaruitval veroorzaken of verergeren.
Het is daarom altijd raadzaam om te praten met een arts of voedingsdeskundige voordat je creatine supplementen inneemt, vooral als je je zorgen maakt over haaruitval. Zij kunnen je adviseren over het veilige gebruik van creatine en je helpen bij het bepalen van de oorzaak van jouw haaruitval.
Andere bekeken ook: Dit gebeurt er wanneer je stopt met creatine gebruik!
Veelgestelde vragen
Hoewel er enkele studies zijn die suggereren dat creatine mogelijk invloed heeft op DHT-niveaus (dihydrotestosteron), een hormoon geassocieerd met haaruitval, is er geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat creatine direct kaalheid veroorzaakt. Veel mensen gebruiken creatine zonder enige negatieve effecten op hun haargroei te ervaren.
Er is beperkt wetenschappelijk onderzoek dat suggereert dat creatine de niveaus van DHT kan verhogen, wat kan bijdragen aan haaruitval bij mensen die genetisch gevoelig zijn voor androgenetische alopecia (mannelijke kaalheid). Echter, deze studies zijn niet afdoende om een definitief verband te leggen tussen creatine en haaruitval.
De meeste mensen kunnen creatine gebruiken zonder risico op haaruitval. Echter, individuen die genetisch gevoelig zijn voor haaruitval, zoals degenen met een familiegeschiedenis van mannelijke kaalheid, moeten voorzichtig zijn en mogelijk hun DHT-niveaus laten controleren als ze zich zorgen maken over haaruitval.
Creatine is over het algemeen veilig voor de meeste mensen wanneer het in aanbevolen doses wordt genomen. Mogelijke bijwerkingen kunnen zijn: gewichtstoename door waterretentie, spierkrampen, spijsverteringsproblemen, en in zeldzame gevallen nierproblemen. Er is geen sterke bewijsbasis dat creatine significant bijdraagt aan haaruitval.